Verhitte Steden Verkoelen door middel van Mos

Het wordt steeds vaker erg warm in Nederland. Ook deze week zorgde voor een hoop hitte. Zeker in de steden is dit goed te voelen: in de stad kan het temperatuurverschil met het platteland oplopen tot wel 7 graden. Het is duidelijk dat dit een gevolg is van de verstening in de bebouwde omgeving, maar de vergroening hiervan blijkt in de praktijk vaak nog lastig vanwege hoge kosten en hevig onderhoud. Met de introductie van mos in de bebouwde omgeving kan de hittestress verminderd worden en is vergroening toegankelijker. 

Al jaren wordt het belang van groen in de stad benadrukt. "Het beste wat gemeenten kunnen doen, is groen aanplanten", stelt Jeroen Kluck, lector aan de Hogeschool van Amsterdam. Het aanplanten van groen blijkt in de praktijk soms nog lastig. Veel onderhoud en hoge prijzen zorgen ervoor dat grote delen van de stad geen opties zien om te vergroenen. "In wijken met lagere inkomens en met veel sociale huur, zoals flats, is het vaak meer versteend.De mogelijkheden voor mensen om verkoeling te zoeken in het groen wisselen ook erg sterk per wijk", zegt Marian Stuiver van de Wageningen Universiteit. Een innovatieve oplossing hiervoor is het inzetten van mosgroei op de muren van gebouwen en infrastructuur.

Mos en de Verhitte Stad

Momenteel wordt de klimop gezien als de meest toegankelijke manier om groen ook verticaal te groeien, maar inmiddels zijn er ook andere opties: bijvoorbeeld mosbeton. Mos heeft verschillende voordelen ten opzichte van traditionele klimplanten zoals klimop. Ten eerste vereist mos aanzienlijk minder onderhoud; het hoeft niet gesnoeid te worden en heeft geen complexe structuren nodig om te groeien. Daarnaast is er voor mosgroei geen plantenbak nodig, omdat mossen geen wortels hebben. Zo wordt er geen kostbare ruimte ingenomen in de stad. Het resultaat is een constante groene laag die bijdraagt aan de verkoeling van de stad.

Nieuw in de bouw

Tot voorkort was mos nog geen optie in de bouw. Het idee komt vanuit de TU Delft en is verder ontwikkeld door Auke Bleij. Hij richtte de start-up Respyre op om gebruik te maken van de voordelen van mos en het lage onderhoud van het kleine plantje. Inmiddels zijn de eerste mosmuren te zien in Limburg, Purmerend en Alphen aan den Rijn. De introductie van dit nieuwe alternatief maakt vergroening voor nog meer plekken in de stad toegankelijk. Het product kan op elke verharde muur worden toegepast. Het effect is substantieel: een grijze muur kan opwarmen tot ongeveer 60 graden en een begroeide muur tot ongeveer 30 graden, een enorm verschil.

Muurvergroening

De vergroening van muren zorgt voor verkoeling, doordat een groene muur minder warmte vasthoudt in de muur dan een stenen muur. Daarnaast houden planten een stuk meer water vast, door de verdamping hiervan koelt de lucht in de straten snel af. Een vergroende muur draagt ook bij aan de verbetering van de luchtkwaliteit door het vastleggen van fijnstof, dat schadelijker wordt bij warm weer. Bovendien kan het bijdragen aan de biodiversiteit in de stad door het bieden van leefruimte voor insecten en vogels.